Business Branding là gì? Giải mã các mảnh ghép về Business Branding
Con người vốn có xu hướng tìm kiếm sự quen thuộc trong cuộc sống. Thương hiệu vì thế trở thành chiếc cầu nối tạo cảm giác an toàn, phá bỏ rào cản thiếu thông tin, rút ngắn thời gian cân nhắc. Ví dụ, khi bạn cần đặt xe ôm, cái tên xuất hiện đầu tiên trong đầu thường là Grab. Bạn có thể chưa từng trải nghiệm dịch vụ, nhưng chỉ cần nghe nhắc, Grab đã tự động lọt vào danh sách cân nhắc của bạn. Trước kỷ nguyên tràn ngập thông tin, Business branding đóng vai trò như “lối tắt” trong đầu khách hàng, ảnh hưởng đến suy nghĩ và lựa chọn của khách hàng.
Business Branding là gì?
Business Branding đó là cách doanh nghiệp xây dựng “cái tên” và “vị trí” trong tâm trí của khách hàng. Nó không chỉ bao gồm logo hay màu sắc, mà còn cả những câu chuyện, trải nghiệm, cảm xúc mà doanh nghiệp tạo ra mỗi khi nhắc đến. Ngoài ra, Business Branding biến thương hiệu vô tri, vô giác trở thành một con người – có danh tính, tên tuổi, cá tính, bản sắc, giá trị sống và cả sự giao tiếp, tương tác bên ngoài với xã hội.
Việc xây dựng hình ảnh thương hiệu nhất quán theo thời gian sẽ in vào tâm trí khách hàng hình ảnh quen thuộc về phần còn người mà thương hiệu đó đại diện. Ví dụ, khi nhắc đến OMO, hầu hết mọi người sẽ nghĩ ngay đến một loại bột giặt quen thuộc. Nhưng OMO không chỉ gắn liền với sản phẩm, mà còn đại diện cho hình ảnh những đứa trẻ vui chơi lấm bẩn – thông điệp “Dirt is good”. Chỉ cần gắn thương hiệu với một sản phẩm vốn vô tri, doanh nghiệp đã có thể tạo ra những cảm nhận và cảm xúc rất khác nhau trong tâm trí khách hàng.
Khám phá 3 chữ B trong Business Branding
Đối với 1 thương hiệu, có 3 chữ “B” mà bạn cần biết – đóng vai trò như là “kiền ba chân” trong quá trình làm Business Branding. Đó chính là: “Brand, branding và brand identity:
- Brand (thương hiệu): là tất cả những gì khách hàng nhận thức về doanh nghiệp. Nếu xem doanh nghiệp là một con người thì “Brand” của người đó là cái tên, vóc dáng, diện mạo, tính cách, năng lực,.
- Branding (xây dựng thương hiệu): Nếu Brand là tất cả những gì khách hàng nhớ về doanh nghiệp thì branding chính là những hoạt động nhằm xây dựng nhận thức đó và ghim xâu vào tâm trí của khách hàng. Nó cụ thể là các hoạt động như xây dựng bộ nhận diện thương hiệu, tiếp thị, quảng cáo để khắc ghi những hình ảnh vào trong tâm trí khách hàng.
- Brand identity (bộ nhận diện thương hiệu): là những yếu tố đạo diện cho thương hiệu, nó giống như một bộ “outfit” bạn lựa chọn, phong cách cá nhân mà bạn muốn thể hiện với người khác. Một bộ nhận diện đầy đủ sẽ có: “Tên thương hiệu, logo, slogan, màu sắc, phông chữ, hình ảnh, giọng điệu và ngôn ngữ”
Ý nghĩa của Business Branding
- Một cá thể đặc biệt giữa thị trường rộng lớn: Trong một thị trường ngày nay, việc dựa hoàn toàn vào sản phẩm để cạnh tranh là điều gần như bất khả thi. Hôm nay bạn tạo ra một sản phẩm mới, chỉ vài ngày sau, đối thủ đã sao chép và tung ra phiên bản tương tự – thậm chí rẻ hơn. Chính vì vậy, doanh nghiệp không thể chỉ cạnh tranh bằng sản phẩm. Và đó là lý do Business Branding trở nên cần thiết. Những giá trị, hình ảnh và đặc biệt là BRAND STORY chính là thứ mà đối thủ cạnh tranh không thể sao chép.
- Trở nên dễ dàng được nhận biết: Việc đầu từ vào việc xây dựng một thương hiệu có tính nhất quán là giúp doanh nghiệp của bạn khó quên và in sâu trong tâm trí của khách hàng, và điều này tạo ra sự quen thuộc. Và chính tự quen thuộc đó là củng cố niềm tin của khách hàng, cách mà 81% khách hàng dựa vào đó để đưa ra quyết định (theo shapo.io). Ví dụ, hình ảnh anh tài xế màu xanh quen thuộc lặp đi lặp lại trong cuộc sống hằng ngày đã biến Grab trở thành lựa chọn đáng tin cậy. Và trong những tình huống gấp gáp, và khả năng cao bạn sẽ chọn Grab thay vì một cái tên ít quen thuộc hơn.
- Xây dựng lòng trung thành của khách hàng: Theo Forbes Business Council, chi phí để thu hút một khách hàng mới cao gấp 5-7 lần so với việc giữ chân một khách hàng cũ. Đây là lý do, các thương hiệu mạnh như Apple đều cố gắng làm business branding để sở hữu cho mình một lượng khách hàng trung thành. Apple không đơn thuần bản sản phẩm mà còn đầu tư khoảng 775 triệu USD (vào năm 2023) vào chi phí Marketing để hình ảnh đặc biệt trong tâm trí khách hàng và gắn kết với họ qua thông điệp cảm xúc. Chính điều này sẽ giúp họ “ăn sâu” trong đầu khách hàng, thuyết phục họ từ những người vốn thờ ơ trở thành “phát ngôn viên” tích cực với thương hiệu
- Giữ chân nhân viên và thu hút nhân tài: Theo linkedin, các công ty có thương hiệu tuyển dụng mạnh mẽ sẽ thu hút nhiều hơn 50% ứng viên chất lượng và nhanh gấp 1–2 lần so với các công ty khác. Bên cạnh đó, họ sẽ tuyển dụng với chi phí thấp hơn 50% cho mỗi lần tuyển dụng. Và những trải nghiệm tích cực và cách họ lan tỏa sẽ ảnh hưởng đến uy tín làm việc và giữ chân nhân viên hiện tại.
Xây dựng Business Branding bằng cách nào?
Để xây dựng một thương hiệu vững mạnh, đó không phải là câu chuyện một sớm một chiều. Nó đòi hỏi một cái nhìn bài bản, quy trình rõ ràng cùng hướng về mục tiêu chung trong mỗi giai đoạn để triển khai chiến lược thương hiệu riêng của mình.
Phân tích bối cảnh
Đầu tiên và quan trọng nhất của chiến lược Business Branding là phân tích bối cảnh của doanh nghiệp bạn đang gặp phải. Các lập luận, hành động của bạn đều phải có căn cứ và dựa trên những nhiều cứu cụ thể và insight sâu sắc từ khách hàng. Phân tích bối cảnh được chia thành 3 phần chính sau (dựa trên mô hình 3Cs):
- Thấu hiểu hiểu môi trường: Bước đầu tiên trong phân tích bối cảnh là đánh giá thị trường, đối thủ cạnh tranh, các bên liên quan để nhận diện cơ hội và thách thức trong môi trường. Việc này giúp bạn hiểu rõ những gì đang diễn ra và dự đoán những gì có thể xảy ra trong tương lai, từ đó đảm bảo các hoạt động doanh nghiệp triển khai luôn phù hợp theo thời gian.
- Phân tích tổ chức: Bạn cần nắm rõ nguồn lực của tổ chức, điểm mạnh và điểm yếu. Bước này rất quan trọng vì nó sẽ giúp bạn xác định lời hứa thương hiệu một cách thực tế hiệu quả hơn. Lời hứa thương hiệu nên được xây dựng dựa trên năng lực của tổ chức, đảm bảo rằng nó luôn có thể được thực hiện trong khả năng và được thực hiện một cách nhất quán.
- Thấu hiểu khách hàng: Xây dựng một thương hiệu mạnh đồng nghĩa với việc mang đến cho khách hàng đúng những gì họ thật sự mong muốn bằng cách tập trung vào nhu cầu của họ. Đây là một bước phân tích thiết yếu, bao gồm việc nghiên cứu nhu cầu của khách hàng hiện tại và tiềm năng.
Phát triển chiến lược Business Branding
Khi đã có đủ thông tin từ quá trình phân tích bối cảnh (môi trường, tổ chức, khách hàng), doanh nghiệp bước vào giai đoạn quan trọng tiếp theo: phát triển chiến lược thương hiệu. Ở giai đoạn này, doanh nghiệp cần xác định rõ bốn phần chính trong quá trình xây dựng Business Branding:
- Brand Essence – Linh hồn thương hiệu: Đây là trái tim của tổ chức, thể hiện lý do tồn tại, tầm nhìn, sứ mệnh và giá trị cốt lõi. Nó trả lời câu hỏi: “Thương hiệu của bạn sống để làm gì?” Ví dụ, Dyson có brand essence là “Efficiency” – mọi sản phẩm từ máy hút bụi, máy sấy tóc cho đến quạt không cánh đều được thiết kế để giúp cuộc sống của khách hàng hiệu quả và tiện lợi hơn
- Brand Positioning – Định vị thương hiệu: Là cách bạn muốn khách hàng nhìn nhận mình so với đối thủ. Nó bao gồm bản đồ định vị, tuyên ngôn định vị và lời hứa thương hiệu. Hiểu đơn giản, đây chính là “vị trí” mà bạn muốn chiếm trong tâm trí khách hàng. Khi nghĩ đến Apple, người tiêu dùng thường liên tưởng đến sự sang trọng, trải nghiệm cao cấp và thiết kế tinh tế.
- Brand Identity – Bản sắc thương hiệu: Đây là “gương mặt” và “giọng nói” mà khách hàng tiếp xúc hằng ngày. Nó bao gồm: nguồn gốc văn hoá – lịch sử, tên thương hiệu, tính cách, phong cách giao tiếp, giọng điệu, sản phẩm, thiết kế hình ảnh (logo, màu sắc, bao bì). Ví dụ, khi nhìn vào logo quả táo cắn dở bạn nghĩ ngay đến thương hiệu Apple với thiết kế, đường nét tối giản, gọn gàng.
- Brand Architecture – Kiến trúc thương hiệu: Là cách thương hiệu của bạn được sắp xếp trong cấu trúc tổ chức. Nó xác định vai trò của từng thương hiệu, cũng như mối liên kết giữa thương hiệu chính và các thương hiệu con. VÍ dụ, Unilever có các thương hiệu con: OMO, Dove, Sunsilk, Lipton… mỗi cái có bản sắc riêng nhưng vẫn nằm trong cùng “ngôi nhà thương hiệu” Unilever.
Thực thi chiến lược phát triển Business Branding
Sau khi đã có kế hoạch phát triển thương hiệu, giai đoạn tiếp theo ta cần chuyển các kế hoạch thành hành động để thực thi một các hiệu quả:
- Gắn kết các bên liên quan nội bộ với chiến lược thương hiệu: Tất cả các phòng ban, nhân sự và quy trình vận hành cần được gắn kết với chiến lược thương hiệu. Điều này giúp tổ chức thống nhất trong việc thực hiện lời hứa thương hiệu và tránh “nói một đằng, làm một nẻo”. Ngoài ra, người tiếp xúc khách hàng trực tiếp và nhiều nhất đó chính là nhân viên, và điều đó giúp đem đến trải nghiệm nhất quán cho khách hàng.
- Truyền thông thương hiệu từ bên trong ra bên ngoài: Truyền thông nội bộ là giúp nhân viên hiểu và tự hào về thương hiệu, từ đó gắn bó hơn với tổ chức. Còn truyền thông bên ngoài giúp, truyền tải hình ảnh và thông điệp thương hiệu tới khách hàng, đối tác và cộng đồng. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần một kế hoạch truyền thông thương hiệu rõ ràng, với đối tượng mục tiêu, thông điệp chủ chốt và kênh truyền tải phù hợp.
Đo lường và kiểm soát:
Đo lường thương hiệu là quá trình đánh giá kết quả và tác động của các hoạt động xây dựng thương hiệu. Đây là bước nền tảng giúp doanh nghiệp biết được: Liệu thương hiệu có còn mạnh mẽ và phù hợp theo thời gian hay không? Các nỗ lực branding có đang đi đúng hướng hay cần được điều chỉnh chiến lược?
Nếu thương hiệu đang vận hành hiệu quả theo đúng chiến lược, nghĩa là bạn đang đi đúng hướng. Ngược lại, nếu chưa đạt kỳ vọng, cần nhanh chóng điều chỉnh để đảm bảo kết quả phù hợp với các mục tiêu chiến lược. Sau đây là bốn yếu tố để đo lường hiệu suất về thương hiệu để có thể kiểm soát và theo dõi quá trình làm thương hiệu của chúng ta:
- Brand Awareness: Khách hàng có biết đến thương hiệu của bạn và có nhận ra nó không?
- Brand image: Khách hàng cảm nhận thế nào về thương hiệu? Họ liên tưởng đến điều gì?
- Brand preferences: Tại sao khách hàng chọn bạn thay vì đối thủ?
- Brand loyalty: Khách hàng, nhân viên, đối tác có trung thành với thương hiệu của bạn không
